دانستنیهای جالب درباره هواپیماربایی
دانستنیهای جالب درباره هواپیماربایی (بخش دوم)
در بخش قبلی تا آن جا گفتیم که طبق ماده یکبند (ب) در کنوانسیون توکیو هر کاری که سلامت و امنیت مسافران را تهدید کند حتی اگر جرم محسوب نشود باعث اجرای مقررات کنوانسیون خواهد شد.
پس با توجه به این بند، جرمهایی که ضد امنیت پرواز خارجی یا پرواز داخلی است را اینگونه تعریف میکنیم:
هر کاری که باعث مختل کردن پرواز هواپیما شود و اعتماد مردم به هواپیما برای سفر کردن از دست برود، جرم محسوب شده و مجازات دارد.
دستگاههای الکترونیکی که برای بازرسی وسایل و افراد در فرودگاهها تعبیهشده است برای حفظ امنیت مردم و بیخطر کردن پروازها است که اهمیت ویژهای برای سفرهای هوایی دارد.
امنیت یک پرواز فقط با بررسی افراد و وسایل تأمین نمیشود بلکه باید حفاظت ویژهای از باند فرودگاه و آشیانه پرواز شود که مسافران بتوانند یک پرواز داخلی یا خارجی بیخطر و امن را تجربه کنند.
قانون و مجازاتی که در هر کشور برای این جرمها در نظر گرفته میشود نیز میتواند کمک شایانی به حفظ امنیت بیشتر پرواز خارجی یا داخلی بکند.
قانون ایران در رابطه با اقدام به جرم
طبق ماده 41 مجازات اسلامی که در سال 1370 تصویبشده است هرکسی که قصد انجام جرمی را داشته باشد و شروع به اجرای آن کند حتی اگر موفق نشود، به مجازات جرمی که قرار بوده انجام دهد محکوم میشود.
هواپیماربایی در بعد جهانی
هیچیک از کنوانسیونهایی که جرائم را توصیف کردهاند نمیتوانند مجازاتی را برای اقدام علیه امنیت پرواز خارجی و پرواز داخلی تعیین کنند و این کار به حقوق داخلی سپردهشده است که این مجازات شامل حبس ابد یا اعدام میباشد.
برای مثال حکم کسانی که در سال 1972 هواپیماربایی کردند حبس ابد بود بااینکه نظر یکی از قاضیهای پرونده به اعدام بود.
کنوانسیون لاهه و توکیو فقط برای کسانی که داخل هواپیما هستند حکم میدهند و کسانی که خارج از هواپیما مرتکب جرم میشوند شامل این احکام نمیشوند. به همین دلیل این مجازات فقط شامل حال کسانی میشود که جرمی داخل هواپیما انجام میدهند یا در آن شریک هستند.
کنوانسیون لاهه در ماده 11 از دولتهای مختلف درخواست کرده تا در صورت وقوع هواپیماربایی در پرواز داخلی یا در پرواز خارجی در اسرع وقت اطلاعات مربوط به آن را در رابطه با مواردی که در زیر گفتهشده است به سازمان بینالمللی اطلاع دهند.
الف- شرح جرم.
ب- کارهایی که برای اجرای قوانین ماده 9 انجامشده است.
ج- کارهایی که علیه فرد یا افراد مجرم انجامشده است و نتیجهی هر اقدام قضایی.
مقررات داخلی برای جرمهایی که علیه امنیت پرواز انجام میشود
اولین قانونی که در رابطه با جرمهای علیه امنیت پرواز خارجی یا داخلی به تصویب رسیده در تاریخ 1/5/28 بوده است. طبق مادههای 25، 26، 27 و 28 این قانون، حکم کسانی که اقدام علیه امنیت پرواز داخلی یا خارجی کردهاند حبس و جزای نقدی است.
جرمهایی که در این قانون نوشتهشده است دودسته هستند:
الف- به خطر انداختن هواپیما و کسانی که در آن هستند.
ب- در دست گرفتن غیرقانونی کنترل هواپیما.
درخطر انداختن هواپیما
طبق ماده 23 در قانون کشوری کسی که هواپیما و مسافران آن را درخطر بی اندازد به 6 ماه تا 3 سال حبس محکوم میشود. میزان این حکم با آنچه در کنوانسیونهای لاهه، مونترال و توکیو گفتهشده است تفاوت دارد.
جرمشناسی در ایران
بعدازاینکه اولین هواپیماربایی در ایران اتفاق افتاد تعدادی از صاحبنظران مثل دکتر پاد، دکتر صفایی و دکتر بوشهری توسط رئیس دانشکده حقوق یعنی دکتر گنجی به تشکیل جلسهای برای بررسی کردن هواپیماربایی دعوت شدند. در این جلسه به ربوده شدن هواپیمای 727 که متعلق به شرکت هواپیمایی ملی بود رأی دادند و آن را منطبق با ماده 232 ق. م. ع دانستند چون تا آن روز هیچ قانونی برای کسانی که امنیت یک پرواز خارجی و داخلی را به هم میزنند تصویب نشده بود.
بعدازاین اتفاق بود که قوانینی برای مجازات افرادی که امنیت پرواز داخلی یا خارجی را مختل میکنند به تصویب رسید.
در بخش بعدی این مطلب با ما همراه باشید.
برای مشاهده چارترهای لحظه آخری سام سیر با تخفیف 8% بصورت انلاین، بر روی لینک پرواز خارجی کلیک نمایید.